Chỉ số chống thấm nước của vải, rất quan trọng với dân Outdoor
Waterproof - Có nghĩa là chống thấm nước, nhưng khi khái niệm này đi cùng một con số (vd: 1000mm, 3000mm,...) thì có nghĩa là khả năng chống thấm này có giới hạn, không phải là một khái niệm tuyệt đối. Vậy phải hiểu và ứng dụng những chỉ số này vào việc lựa chọn đồ dã ngoại như thế nào cho hợp lý? FanFan sẽ giúp bạn tìm hiểu kiến thức này.
"Chỉ số chống thấm nước" là một trong những thông số quan trọng nhất của gần như mọi mặt hàng Outdoor có chất liệu bằng vải (Lều, quần áo, tăng, túi-ba lô chống thấm,...), đây cũng gần như là điều mà dân Outdoor quan tâm nhất khi chọn mua đồ. Nhưng không phải tất cả mọi người đều hiểu rõ ý nghĩa và cách ứng dụng của nó trong việc sử dụng đồ chống thấm đúng cách. Dưới đây là những lưu ý chính bạn cần biết đối với chỉ số này:
1. Chỉ số chống thấm nước là gì?
Chỉ số chống thấm của vải thường được biểu thị bằng đơn vị "mm" tương đương với mức áp lực nước mà vải chịu được trước khi bị thấm qua. Mỗi mm tương ứng với mức áp suất của 1mm cột nước ép lên vải trong khoảng thời gian nhất định, như vậy có nghĩa là vải có chỉ số chống thấm 1000mm sẽ chịu được áp suất của 1 mét nước trong khoảng thời gian thử nghiệm (Đa số các hãng sản xuất quy định 1 phút như mốc thời gian tiêu chuẩn, tuy nhiên tùy từng thương hiệu có thể sử dụng thời gian test khác nhau. Đó là lý do 2 loại vải cùng một chỉ số chống thấm từ 2 thương hiệu khác nhau lại có thể có hiệu quả chống thấm khác nhau rõ rệt).
Quy trình test chỉ số chống thấm nước của vải trên máy áp lực. Nguồn: Madfoxgear
2. Vậy bao nhiêu là phù hợp?
Dù hiểu rõ con số mm đi kèm với waterproof trong chỉ số chống thấm nước của vải là gì rồi thì vẫn thật là khó để biết được bao nhiêu là đủ cho nhu cầu của mình đối với những người mới gia nhập các bộ môn Outdoor. Vì vậy FanFan sẽ cụ thể hóa nó theo cách dễ hiểu nhất, tuy nhiên độ chính xác chỉ mang tính tham khảo, không phải tuyệt đối.
VD: X là chỉ số chống thấm của vải lều, tăng,...
X =< 1000mm: Mưa nhỏ, sương nặng hạt. Phù hợp cắm trại khu vực nhiều cây (đỡ bớt áp lực nước mưa), có mái che hoặc mùa khô.
1000mm < X < 2000mm: Mưa vừa, thời lượng mưa tương đối. Phù hợp nơi khí hậu hỗn hợp, mưa không to, nhiều cây.
2000mm < X < 3000mm: Mưa vừa, mưa to, thời lượng mưa dài. Phù hợp mùa mưa, nhưng thời tiết không nên quá tệ.
X >= 3000mm: Mưa to, mưa dầm. Phù hợp với các chuyến đi trong thời tiết xấu, hoặc cắm trại ven biển mùa mưa to, gió mạnh.
3. Tuổi thọ chống thấm nước:
Điều này nghe khá lạ lẫm với đa số người mới, nhưng đúng là như vậy, vải chống thấm cũng như bao thứ khác có tuổi thọ sử dụng. Đặc biệt ở những vùng nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam, tuổi thọ này ngắn hơn nhiều so với những vùng lạnh khô.
Lý do là công nghệ được áp dụng để biến một tấm vải bình thường trở nên chống thấm nước không phải là thứ vĩnh cửu. Đa số vải chống thấm trên thị trường áp dụng 2 công nghệ:
- PU COATING: Đây là công nghệ quét một lớp keo PU ở mặt dưới (mặt trong/mặt trái) của vải, tạo thành lớp màng kín khiến vải chống thấm nước, lớp PU này càng dày thì vải chống nước càng tốt tương đương với chỉ số mm càng cao. Tuy nhiên lớp PU này có tuổi thọ giảm dần và bị lão hóa theo thời gian sử dụng. Ở nhiệt độ càng cao lớp PU lão hóa càng nhanh.
- WATER REPELLENT: Công nghệ xử lý bằng hóa chất ở mặt trên (mặt ngoài/mặt phải) của vải, khiến cho vải có tính đẩy/trượt nước (tính năng tương tự lá sen, lông vịt,..), chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy khi nước gom thành hạt và lăn trên bề mặt vải chứ không bết và làm ướt vải như bình thường. Tuy nhiên lớp trượt nước này cũng mất dần tác dụng theo thời gian và quá trình này nhanh hơn so với lớp phủ PU, đặc biệt sau mỗi lần giặt bằng xà bông hoặc các chất tẩy rửa.
4. Lưu ý về các sai lầm khi sử dụng sản phẩm chống thấm nước:
- Một trong những sai lầm phổ biến nhất mà người dùng các sản phẩm Outdoor gặp phải ở Việt Nam là khi sử dụng chúng trong các chuyến đi phượt bằng xe máy nhưng không lưu ý tới một yếu tố làm thay đổi rất nhiều tới áp lực nước đó là TỐC ĐỘ.
Cách cụ thể hóa điều kiện sử dụng đối với từng mức chỉ số chống thấm nước ở mục số 2 chỉ áp dụng trong điều kiện tĩnh khi lều, tăng được dựng ở một chỗ nhất định và quần áo, ba lô mặc trên người được dùng cho mục đích đi bộ (Trekking, Hiking,...). Tuy nhiên khi sử dụng trên xe máy, cộng hưởng với tốc độ của xe thì áp lực thực sự của hạt nước mưa tác động lên vải gia tăng lên nhiều lần, nói cách khác một cơn mưa nhỏ cũng có tác động tương tự như một cơn mưa to khi bạn đi xe máy.
Vì vậy chúng tôi khuyến cáo: Không sử dụng các sản phẩm Outdoor thông thường như quần áo gió chống thấm cho Trekking, ba lô Trekking, áo mưa Hiking, túi khô,... có chỉ số chống nước giới hạn (đi kèm 1 con số mm) cho mục đích đi Phượt bằng xe máy. Thay vào đó hãy sử dụng sản phẩm chuyên dụng như túi gác xe, áo mưa bộ,... có chức năng chống thấm tuyệt đối được cam kết bởi nhà sản xuất (Waterproof hoặc Completely Waterproof hoặc 100% Waterproof).
- Sai lầm tiếp theo là việc ngâm nước các sản phẩm có chỉ số chống thấm nước giới hạn. Như đã nói ở mục 1, thời gian chịu đựng của vải cho chỉ số áp lực nước mà nó mang là có giới hạn (phổ biến là 1 phút). Nên có thể hiểu rằng đó là mức tối đa mà vải có thể chịu được trong thời gian 1 phút. Nếu áp lực nước tối đa này là liên tục và kéo dài thì sau 1 phút khả năng nước thấm được qua vải là rất cao.
Cũng giống như cách sử dụng giày leo núi đã được khuyến cáo là phải liên tục bước đi thì khả năng chống thấm của giày mới hiệu quả, còn nếu đứng ngâm giày dưới nước thì sau một thời gian nhất định, bạn sẽ cảm thấy mát là điều đương nhiên. Vậy nên các loại vải có chỉ số chống thấm giới hạn không được sử dụng để ngâm dưới nước.
Hy vọng qua bài viết này các bạn sẽ hiểu hơn về tính chống thấm nước của vải, và tìm được cho mình sản phẩm "waterproof" phù hợp!!