Cách chọn đèn pin cho đi phượt, dã ngoại

Lựa chọn đèn pin như thế nào cho phù hợp với chuyến đi và nhu cầu của mỗi người? Vì không phải chuyến đi nào và nhu cầu của ai cũng giống nhau, mỗi loại hình Outdoor phù hợp với một vài loại đèn pin nhất định. Ngay cả độ sáng cũng làm nhiều người phân vân không biết nên lựa chọn bao nhiêu là đủ hay cứ càng sáng càng tốt?

LỰA CHỌN ĐÈN ĐEO TRÁN HAY ĐÈN CẦM TAY?

Đèn đeo trán (đội đầu) đang ngày càng được ưa chuộng hơn do sự tiện lợi mà nó mang lại. Vì sao đèn đeo trán lại tiện lợi? Vì bạn có thể rảnh cả 2 tay khi sử dụng đèn, điều này rất hữu dụng khi bạn đang làm một việc gì đó khác ngoài đi bộ, ví dụ như dựng lều, nấu ăn, thậm chí là lấy đồ đạc ra khỏi ba lô… Tất cả những việc này sẽ khá bất tiện nếu một tay phải cầm đèn pin, khi đó lựa chọn của bạn có thể là…ngậm đèn trong miệng để rảnh tay làm việc mà vẫn có ánh sáng. Hơn nữa khi đeo đèn trán thì ánh sáng luôn hướng theo tầm nhìn của bạn, rất tiện lợi.

Vậy đèn pin cầm tay có ưu điểm gì so với đèn đeo trán? Đó là sự cơ động và truyền thống. “Truyền thống” ư? Đúng vậy, dường như chúng ta chưa quen với việc đèn pin lại nằm ở trên trán mà không phải cầm trên tay. Khái niệm đèn pin dù gì cũng đã đính chặt với hình ảnh cây đèn pin cầm tay với hình dạng mà ai cũng dễ dàng tưởng tượng ra. Ngoài yếu tố truyền thống ra thì đèn pin cầm tay còn có sự cơ động mà đèn đeo trán không có, bạn hãy tưởng tượng khi đang ngủ trong rừng và bạn phát hiện bên ngoài lều có tiếng động lạ, việc đầu tiên bạn nghĩ tới và nên làm là vớ lấy cây đèn pin và chạy ra ngoài xem xét. Thực ra lúc đó cầm lấy đèn đeo trán cũng được thôi, nhưng đèn pin cầm tay, như tên gọi của nó, để cầm trên tay thì thuận tiện hơn nhiều. Khi cầm đèn trên tay thì bạn có thể thoải mái chiếu, rọi vào mọi ngóc ngách, mọi hướng mà bạn thích, còn nếu đeo đèn trên trán thì nó mặc định chiếu theo hướng nhìn của bạn thôi.

NHỮNG LƯU Ý KHI MUA ĐÈN PIN:

1. Độ sáng: 

Được quy định bằng Lumen, số Lumen càng cao thì cường độ sáng càng mạnh.

Ở trong điều kiện hoàn toàn tối ngoài tự nhiên, ánh sáng đèn pin trở nên rất ấn tượng

Quay lại câu hỏi ở trên, có phải đèn càng sáng càng tốt?

Không hẳn như vậy đâu. Bạn cần biết, độ sáng càng cao thì đèn càng to và nặng, do tích hợp nhiều LED hoặc LED công suất lớn, cần pin lớn (hoặc nhiều pin), mạch điều khiển phức tạp và bộ tản nhiệt lớn, mà với dân Outdoor, tối thiểu trọng lượng là điều rất quan trọng. Ngoài ra đèn càng sáng thì tiêu thụ điện càng nhiều nên càng gây hao pin, bạn phải mang theo nhiều pin dự phòng, lại thêm trọng lượng.

VẬY BAO NHIÊU LUMEN LÀ ĐỦ?

Với kinh nghiệm cá nhân, tôi cho rằng độ sáng tối đa loanh quanh khoảng 200 - 300 Lumen là tối ưu cho dân Outdoor.

Vì sao lại là 200-300 Lumen? Vì hơn Lumen cao hơn nữa hầu như không giúp thêm được điều gì ngoài việc phung phí thời lượng pin của bạn và sẽ khiến bạn thêm mỏi tay (đèn sáng thường to).

Một cây đèn 200-300 Lumen thường sẽ vừa đủ gọn nhẹ, cầm gọn trong lòng bàn tay, rất tiết kiệm pin và tôi tin độ sáng như vậy là đủ dùng cho tất cả các hoạt động về đêm của bạn. Thậm chí với cây đèn 250 Lumen, bạn vẫn chủ yếu sử dụng chế độ sáng tiết kiệm pin của nó (khoảng 120 lumen).

Một điều cần lưu ý với người chưa có kinh nghiệm về đèn pin đó là ánh sáng của nó rất khác nhau khi thử trong cửa hàng (sáng đèn) với sử dụng trong bóng tối ngoài tự nhiên. Một cây đèn 200 lumens có thể chẳng gây ấn tượng gì khi bạn thử trong cửa hàng, nhưng khi sử dụng trong rừng đêm bạn lại cảm thấy nó vô cùng sáng.

2 cây đèn mà tôi gắn bó và luôn phải có trong mọi chuyến đi của mình là 2 mã đèn cơ bản của Vultura, đèn cầm tay FL2041 với độ sáng tối đa 200 Lumens, và đèn đeo trán HL2401 độ sáng 100 Lumens còn có cảm biến tắt mở vẫy tay và mỗi loại chỉ có giá chính hãng 165,000đ, quá đủ đối với nhu cầu của tôi.

Đèn cầm tay Vultura FL2401 có thêm chức năng led COB và clip gài kết hợp với nhau rất hay

2. Cỡ pin và thời lượng:

Yếu tố này thường ít người để ý, một phần vì không thể kiểm chứng được độ hao pin ngay lúc mua nhưng lại ảnh hưởng rất lớn đến trải nghiệm sử dụng của người dùng. Số lượng pin mang theo hoặc số lần sạc là có giới hạn trong chuyến đi, thế nên bạn chắc chắn không muốn cây đèn của mình ngốn hết sạch pin mà hành trình vẫn còn dài ở phía trước.

2 cây đèn pin có cùng cường độ sáng và quy chuẩn pin giống nhau nhưng thời lượng sử dụng lại hoàn toàn khác nhau, đó là điều bình thường. Vì tất cả những linh kiện, bo mạch khác nhau sẽ cho một mức tiêu hao năng lượng khác nhau. Đây cũng chính là điểm khác biệt nhanh nhận ra nhất giữa đèn đắt tiền và rẻ tiền. Linh kiện xịn dĩ nhiên sẽ cho hiệu suất tốt hơn.

Có 2 loại pin dùng cho đèn pin: Pin A ( có 2 cỡ: 2A hoặc 3A) và Pin cell sạc ( có 3 cỡ phổ biến: 14500 - 18650 - 21700)

*  Pin A: 2 cỡ AA và AAA, và còn được gọi là pin ALKALINE là cỡ pin tiêu chuẩn dùng cho các thiết bị điện tử gia dụng như remote, đồ chơi,... 

Pin 2A, 3A là loại rất phổ biến, được bán khắp nơi. Pin VN thì miền Nam có Con Ó, miền Bắc có Con Thỏ

Ưu điểm của loại pin này là thông dụng, được bán ở khắp mọi nơi, tất cả các tiệm tạp hoá, cửa hàng tiện lợi từ đồng bằng đến miền núi đều bán loại pin này. Bạn có thể mua thêm pin để dự phòng ở bất kỳ đâu.

Điểm yếu là không sạc lại được, dung lượng thấp, xài nhanh hết và hết thì bị vứt bỏ nên cực kỳ có hại cho môi trường. Điểm yếu chí tử mà loại pin này đã gây ra cái chết cho rất nhiều chiếc đèn pin là tự chảy nước axit qua một thời gian không sử dụng. Nếu bạn để quên pin trong đèn sau chỉ khoảng 3 tháng thì khả năng cao bạn phải mua đèn mới.

Đối với người không thường xuyên sử dụng đèn pin, người chơi Outdoor không chuyên thì nên chọn loại đèn dùng pin A. Vì nếu không được sử dụng thường xuyên và bảo quản đúng cách thì pin cell sạc có thể bị chết/chai, còn với pin A chỉ việc nhớ tháo pin ra khỏi đèn khi bạn lâu ngày ko sử dụng tới.

* Pin cell sạc: 3 cỡ có kích thước và dung lượng tăng dần là 14500 (tương đương AA) - 18650 - 21700. Đèn bỏ túi nhỏ gọn, độ sáng vừa phải thường kèm pin 14500, đèn lớn cho độ sáng cao thường kèm pin 21700, loại thông dụng nhất là đèn kèm pin 18650.

Kích thước so sánh giữa 3 cỡ cell pin thông dụng, trong đó pin 18650 là loại phổ biến nhất

Ưu điểm của đèn dùng loại pin này là sạc lại được, vòng đời pin rất lâu nếu sử dụng đúng cách, tiết kiệm được chi phí thay pin thường xuyên, thân thiện với môi trường, dung lượng cao nên xài được lâu sau mỗi lần sạc. Là pin polymer (còn được gọi là pin khô) nên không chảy nước như pin Alkaline.

Điểm yếu là không phổ biến, chỉ được bán ở các cửa hàng chuyên biệt như FanFan, bạn không thể tìm được pin cell sạc ở các cửa hàng gia dụng. Điều này có thể được giải quyết bằng cách mang theo sạc dự phòng để dễ dàng sạc lại pin cho đèn khi pin cạn hoặc mua thêm cell pin dự phòng (giá khá cao) từ các shop đèn pin như FanFan. Ngoài ra pin cell sạc đòi hỏi được bảo quản đúng cách, việc sử dụng thường xuyên là cách tốt nhất giữ cho pin bền lâu, nếu lâu ngày không sử dụng cần xả pin xuống mức 50-70% trước khi cất giữ.

Khuyến nghị: Nếu bạn thích đèn dùng pin cell sạc hơn nhưng lại không có điều kiện sử dụng thường xuyên, thì nên chọn loại đèn dùng pin sạc rời có thể tháo pin ra được. Không nên chọn đèn dùng pin tích hợp. Trong trường hợp pin chai/chết thì bạn hoàn toàn có thể mua pin để thay thế. Đèn có pin sạc tích hợp sẵn (không tháo được) khai thác hiệu suất pin tốt hơn nhưng việc không tháo rời được pin là một điểm bất tiện.

Thông số thời lượng thường được hiển thị ngoài bao bì của đèn pin, nhưng bạn lưu ý là thông số đó (vd: 24h) thường được hiểu là thời gian độ sáng được giảm dần từ mức niêm yết đến tắt hẳn, chứ không phải là đèn sẽ duy trì độ sáng đó suốt 24h. Vì các loại đèn pin LED thời nay thường được tích hợp mạch điều khiển độ sáng tiết kiệm pin, tự động giảm độ sáng (dim) theo độ sụt của dung lượng pin.

3. Độ bền:

Điều này rất quan trọng, nếu bạn đang có một chuyến đi thám hiểm dài ngày ở phía trước thì bạn sẽ không muốn một cái đèn pin hay trục trặc hoặc qua ngày thứ 2 đã không còn sáng nữa.

Nên chọn đèn có build chắc chắn, tránh các loại đèn vỏ nhựa lỏng lẻo

Độ bền thường đi kèm với thương hiệu, những thương hiệu lớn, uy tín thì sản phẩm sẽ qua kiểm tra chặt chẽ trước khi xuất xưởng và thường điều này đồng nghĩa với chất lượng sẽ được đảm bảo và dĩ nhiên đi kèm với một cái giá khá chua chát. Tuy nhiên không thể nói là những sản phẩm của các thương hiệu nhỏ, hoặc đèn không thương hiệu là không tốt, nếu may mắn bạn hoàn toàn có thể mua được một chiếc đèn vừa bền vừa rẻ, ở đây tôi nói đến xác xuất “xui xẻo” sẽ ít hơn rất nhiều khi đặt niềm tin vào các thương hiệu lớn. Vì đèn pin là sản phẩm công nghệ và điện tử, bạn không thể đánh giá được chất lượng đèn chỉ bằng cách cầm lên ngắm nghía và bật thử. Độ bền của đèn đáng tiếc là chỉ thể hiện lúc bạn đang sử dụng.

Mưa là yếu tố thời tiết thường gặp, nhất là nước nhiệt đới như Việt Nam, bạn không thể yêu thích Outdoor nếu bạn ngại trời mưa, ngược lại, mưa cũng cho những trải nghiệm thú vị khi đi Phượt. Nhưng sẽ chẳng vui vẻ gì khi bạn Trekking trong rừng giữa đêm trời mưa mà đèn của bạn bị hư do vô nước. Vì vậy nên chống nước là tính năng quan trọng ảnh hưởng tới độ bền của đèn pin.

Chống/kháng nước là một tính năng cần thiết với đèn pin Outdoor

Đèn pin cho nhu cầu Outdoor không nhất thiết phải lặn ngụp được dưới nước nhưng chống được mưa là điều cần thiết.

Độ chống nước của đèn pin thường được biểu thị bằng chỉ số IPX . Chỉ số IPX càng cao đèn chống nước càng tốt.

IPX0: Không chống nước.

IPX1: Chống nước nhỏ giọt.

IPX2: Chống nước nhỏ giọt khi nghiêng tối đa 15 độ từ vị trí bình thường.

IPX3: Chống nước xịt.

IPX4: Chống nước bắn mạnh.

IPX5: Chống tia nước bắn mạnh với áp suất thấp.

IPX6: Chống tia nước mạnh với áp suất cao.

IPX7: Chịu được ngâm trong nước 1 mét, trong thời gian 30 phút.

IPX8: Chịu được ngâm liên tục 4 giờ trong độ sâu được chỉ định.

Ngoài ra thiết kế chắc chắn của đèn pin cũng thể hiện là một cây đèn tốt, và điều này có thể nhận biết bằng cảm quan. Nếu bạn thấy cây đèn pin có thiết kế không chắc tay, khi lắc có tiếng kêu lọc xọc và cảm giác lỏng lẻo thì tốt nhất bạn nên có lựa chọn khác, trừ khi giá của nó quá rẻ và ngân sách của bạn không cho phép.

4. Chế độ sáng:

Đèn pin LED thường có 3 chế độ cơ bản là: Sáng tối đa, sáng tiết kiệm pin và chớp nháy (để phát tín hiệu thu hút sự chú ý hoặc để tự vệ). Nếu bạn chọn loại đèn sáng mạnh (hơn 250 lumens) thì nên lựa đèn pin có tối thiểu 2 chế độ là sáng tối đa và sáng tiết kiệm pin, vì trong khi sử dụng, chế độ tiết kiệm pin là khá quan trọng khi bạn cảm thấy pin của đèn có khả năng không đáp ứng đủ thời gian sử dụng cho chế độ sáng tối đa. 

Chế độ chớp nháy được sử dụng trong trường hợp gặp nạn cần phát tín hiệu để thu hút chú ý hoặc để tự vệ. Nhờ vào ánh sáng trắng cường độ cao mà khi chớp nháy với tốc độ nhanh, các loại đèn Led siêu sáng có thể gây ra tác dụng ức chế thị giác khiến cho kẻ xấu gặp trở ngại khi tiếp cận và xua đuổi động vật.

Cách mà công tắc vận hành cũng là một điều thú vị, đối với vài người đây là một tính năng quan trọng. Có một số loại đèn, bạn chỉ cần bấm một nửa (bấm nhẹ) công tắc xuống là đèn sẽ chuyển sang chế độ sáng kế tiếp mà không cần tắt, còn một số phải bấm tắt rồi bấm bật lại thì mới chuyển chế độ, một số loại lại có kiểu bấm liên tục một số lần nào đó sẽ ứng với 1 chế độ,… Nên khi thử đèn bạn cần lưu ý hỏi nhân viên bán hàng về cách mà công tắc hoạt động để khỏi mất thời gian tìm hiểu.

5. Kích thước và trọng lượng:

Yếu tố này tuỳ thuộc vào sở thích và nhu cầu của mỗi người. Đa số đèn pin có thân đèn làm bằng nhôm, loại thân mỏng thì nhẹ hơn, thân dày thì bền hơn nhưng nặng hơn.

Ngoài ra các loại đèn có độ sáng cao và pin lớn (hoặc dùng nhiều pin) thì thường to và nặng hơn. Độ sáng càng thấp đèn càng nhỏ gọn. Vì vậy bạn cần phải xác định giữa độ sáng và sự nhỏ gọn điều gì quan trọng hơn để lựa chọn thật chính xác.

Chúc các bạn lựa chọn được đèn pin ưng ý và một chuyến đi đáng nhớ!